ارتقاء تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان سزارین شده: تأثیر آموزش وضعیت‌های صحیح شیردهی وحمایت خانواده

  ارتقاء تغذیه انحصاری با شیر مادر در زنان سزارین شده: تأثیر آموزش وضعیت‌های صحیح شیردهی وحمایت خانواده     مریم سکاکی [1] * ، معصومه خیرخواه [2]     تاریخ دریافت: 02/06/1391 تاریخ پذیرش: 01/09/1391   چکیده   پیش زمینه و هدف: تغذیه با شیر مادر دارای مزایای فراوانی برای مادر و نوزاد می‌باشد. عوامل متعددی بر تداوم تغذیه با شیر مادر اثر منفی دارند که یکی از آن‌ها زایمان به طریق سزارین است. مادران سزارین شده، به خصوص در وضعیت صحیح شیر دادن به شیرخوار خود به کمک و حمایت بیشتری نیاز دارند. علاوه بر آن طی هفته‌های اول پس از تولد، نقش پدر و سایر اعضاء خانواده در حمایت و تشویق مادر در امر تغذیه شیرخوار بسیار پر اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه‌های بازدید منزل بر تغذیه انحصاری با شیر مادر در شیرخواران مادران سزارین شده در یکی از مراکز آموزشی درمانیدانشگاه علوم پزشکی ایران، شهر تهران در سال 1387ا نجام شد.   مواد و روش کار: این مطالعه یک کارآزمایی در عرصه بود. تعداد 100 نفر از مادران سزارین شده بستری در بخش سزارین یکی از مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران به روش نمونه گیری مستمر با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل وارد مطالعه شدند کهطی انجام پژوهش تعدادی از نمونه‌ها از مطالعه خارج شده و در نهایت یافته‌های جمع آوری شده از 67 نفر مورد بررسی قرار گرفت . ابزار پژوهش، پرسشنامه بود که پس از مصاحبه با مادران در مورد نحوه تغذیه شیرخوار تکمیل شد. چهار برنامه بازدید منزل در روزهای سه، ده و پایان ماه‌های اول و دوم پس از ترخیص برای گروه آزمایش انجام شد. کلیه نکات اخلاقی در پژوهش حاضر رعایت شده است. در همین روزها از گروه کنترل با مصاحبه تلفنی نحوه تغذیه شیرخوار سؤال شد. سپس یافته‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته‌ها: بر اساس یافته‌های پژوهش، پس از آموزش وضعیت‌های صحیح شیردهی، افزایش معنی داری در تعداد مادرانی که طی شش ماه اول پس از زایمان نوزاد را به طور انحصاری با شیر خود تغذیه کردند، مشاهده شد ( 02/0= P ). میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر در شیرخواران مادرانی که تحت حمایت همسر، مادر یا مادر شوهر قرار گرفته بودند به طور معنی داری بیشتر بود( 0001/0 p= ).   بحث و نتیجه گیری: طی هفته‌های اول پس از زایمان، اگر مادران سزارین شده در مورد وضعیت‌های صحیح شیر دادن به طور صحیح و کامل آموزش داده شوند، میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر افزایش و تصور مادر از کم بودن شیر کاهش می‌یابد. تغذیه موفق با شیر مادر در هفته‌های اول پس از ترخیص با تشویق و حمایت مادر توسط ماما در منزل، همسر و سایر اعضاء خانواده در ارتباط نزدیک می‌باشد.   کلید واژه‌ها: تغذیه انحصاری با شیر مادر، بازدید منزل، حمایت خانواده، زایمان سزارین   این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد می باشد.     دو ماهنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دهم، شماره ششم، پی در پی 41، بهمن و اسفند1391، ص831-824     آدرس مکاتبه : معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زنجان ، تلفن: 09122416390   Email: [email protected]   [1] کارشناس ارشد مامایی، معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زنجان(نویسنده مسئول)   [2] کارشناس ارشد مامایی، مربی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران